2025 №1 / Мұғалімдердің тұлғааралық қатынастарының психологиялық ерекшеліктерін зерделеу

Мұғалімдердің тұлғааралық қатынастарының психологиялық ерекшеліктерін зерделеу

Авторлары: Әубәкірова Жанат Қанашқызы, Аюпова Гүлбаршын Тұрағұлқызы

DOI: 10.62670/2308-7668.2025.51.1.005

Дереккөз: 51 шығарылым, № 1, 07 сәуір 2025 ж.

Басып шығарушы: "Педагогикалық шеберлік орталығы" ЖМ

Құжат түрі: Зерттеу мақаласы

Аннотация

Мақала мұғалімдердің тұлғааралық қатынастарының психологиялық ерекшеліктерін, олардың мұғалімдердің тұлғалық дамуына әсерін, сондай-ақ үйлесімді және нәтижелі білім беру ортасын қалыптастырудағы рөлін зерттеуге арналған. Мақалада отандық зерттеуші-психологтердің еңбектері мен әдеби дереккөздерді талдауға сүйене отырып, жоғары сынып мұғалімдерінің тұлғалық дамуының психологиялық сипаттамаларын эксперименттік зерттеу ұсынылған. Т. Лиридің «Мен-шынайы» әдісін қолдана отырып, экспериментке қатысушы мұғалімдердің тұлғааралық қатынастары қарастырылды. Қатысушы мұғалімдердің тұлғааралық өзара әрекеттестік түрлерінің орташа мәндері талданады. Бұл деректер мұғалімдердің тұлғааралық қатынастарының динамикасын және олардың тұлғалық дамуға әсерін түсінуге ықпал етеді.
 

Түйін сөздер: тұлға, тұлғааралық қатынастар, психологиялық ерекшеліктер, тұлғалық даму

 

Әдебиеттер

 
1. Statistical bulletin of the Statistics Committee of the Republic of Kazakhstan. – Astana, 2020. – Volume 1, Ser. 22. – 198 p.
2. Berezhnova E.V. The position of the scientist-teacher and its reflection in the conceptual and terminological apparatus of pedagogy //www.bim-bad.ru/biblioteka. 25.07. 2021.
3. Kraevsky V.V., Berezhnova E.V. Methodology of pedagogy: a new stage. – М., 2022. – 394p.
4. Kraevsky V.V., Polonsky V.M. Methodology for the teacher: theory and practice. – Volgograd: Change, 2019. – 444 p.
5. Taubaeva Sh.T., Bulatbaeva A.A. On the process of mastering the methodology of research activities // Ethnopedagogy in the education system. – 2008. –
№ 5. – P. 33–38.
6. Bapaeva M.K., Abeuova I.A., Bapaeva S.T. Personality psychology. - Almaty: Nurly Alem, 2022. – 190 p.
7. Zavalishina D.N. Principle of consistency in psychological research. – М.: The science, 1990. – P. 45.
8. Namazbaeva Zh.I. Psychological problems of the formation of a polycultural personality. – Almaty, 2021. – 168 p.
9. Povarenkov Yu.P. Correlation of constructive and destructive tendencies of development in the process of professional formation of personality // Systemogenesis of educational and professional activity. – Yaroslavl, 2021. – P. 23–32.
10. Fonarev A.R. Psychology of personal formation of a professional. – М., 2005. – 240 p.
11. Kurmanova, A., Kozhayeva, S., Ayupova, G., Aurenova, M., Baizhumanova, B. & Aubakirova, Z. (2022). University student’s relationship with technology: Psychological effects on students. World Journal on Educational Technology: Current Issues. 14(4), 1225–1233. https://doi.org/10.18844/wjet.v14i4.7743.
12. Yasvin V.A. Training of pedagogical interaction in the creative educational environment. – М.: PI RAO, 1997. – P. 42–48.
13. Slastenin V.A. Pedagogical education: challenges of the XXI century. – М.: Publishing house “Remder”, 2021. – 48 p.
14. Shiyanov E.N. Humanization of pedagogical education: state and prospects. – М.– Stavropol, 2021. – 206 p.
15. Kharcheva V.G., Sheregi F.E. Higher School in the Mirror of Sociology // Sociological Research. – 2020. – № 12. – P. 41–50.
16. Sheryazdanova H.T., Iskhakova E.V. Status of teacher: resources, growth and development of personality. – Almaty: Nur-Print, 2022. – 124 p.
17. Lednev V.S. Content of education: essence, structure, perspectives. – М.: Graduate School, 2021. – 223 p.
18. Sobchik L.N. Methods of psychological diagnostics. – М., 2020. – 46 p.